Endülüs I*

*Yakub - Vikipedi (wikipedia.org)

*Yakub (Arapça: يَعْقُوب, romanize: Yaʿqūb), Yakov[1] (İbranice: יַעֲקֹב‎, Modern: Ya‘aqōv, Tiberyan: Yaʿăqōḇ, lit. "sonra gelen") veya İsrail (İbranice: יִשְׂרָאֵל‎, Yiśrāʾēl), İsrailoğullarının üç önemli büyüğünden (diğerleri İbrahim ve İshak) biri olan İbrani din büyüğü ve atasıydı.[2] İbrahim'in torunu ve İshak'ın oğlu olan İsrail, özellikle Yahudilikte çok yüksek bir manevî konuma sahiptir. Hristiyanlıkta önemli bir din büyüğü olarak; İslam'da ise bir peygamber olarak görülür.[3][4]

Yahudilikte:

İshak tarafından kutsanması:

Rüyası:

Evlenmesi:

Yakup Harran'a ulaştı. Dayısı Lavan'ın yanında çoban olarak çalışmaya başladı. Dayısının Lea ve Rahel adında iki kızı vardı. Yakup Rahel'e âşık oldu. Lavan bir gün ne kadar ücret istediğini sorduğunda para yerine kızı Rahel'i istedi. Lavan, Rahel karşılığında yedi yıl çalışması gerektiğini söyledi. Yakup yedi yıl karın tokluğuna çalıştı. Lavan büyük bir şölen verdi ve aynı gece kızı Lea'yı Yakup'a eş olarak gönderdi. Yakup Lea ile yattı ve kızın Rahel olmadığının farkına ancak sabah vardı. Dayısına neden böyle yaptığını sorduğunda, ablası varken küçük kızla evlenemeyeceği cevabını aldı. Anlaşmanın böyle olmadığını söyleyince Lavan yedi yıl daha çalışması koşuluyla diğer kızını da Yakup'a verdi.

Çocukları:

Paddan-Aram'dan kaçışı:

Kenan Ülkesi'ne ulaşması:

Tanrı ile güreşi:

Ağabeyi Esav ile karşılaşması:

Şekem Kenti'nde yaşananlar:

Yehova tarafından "İsrail" adını alıp kutsanışı:

… .. 

El-Beytel isminde bir sunak yaptı. Tanrı Yakup'a tekrar görünerek onu kutsadı; "Sana Yakup diyorlar, ama bundan böyle adın Yakup değil, İsrail olacak" diyerek onun adını İsrail koydu. "Ben her şeye gücü yeten Tanrı'yım" dedi. "Verimli ol, çoğal. Senden bir ulus ve uluslar topluluğu doğacak. Kralların atası olacaksın. İbrahim'e, İshak'a verdiğim toprakları sana verecek, senden sonra da soyuna bağışlayacağım." Sonra tanrı Yakup'tan ayrılarak onunla konuştuğu yerden yukarı çekildi. Yakup Tanrı'nın kendisiyle konuştuğu yere taş bir anıt dikti. Üzerine dökmelik sunu ve zeytinyağı döktü.

Rahel ve İshak'ın ölümü:

Yusuf'un başına gelenler:

Yakup Kenan Ülkesi'nde yaşamaya başladı. En küçük oğulları Rahel'den olan Yusuf ve Bünyamin'di. Yusuf Yakup'un en sevdiği oğluydu. Kıskanç ağabeyleri tarafından önce ıssız bir kuyuya atıldı, sonra Midyanlı İsmaili tüccarlarına satıldı. Mısır'a götürüldü. Efendisinin hanımı tarafından ırzına geçmeye çalıştığı iftirasına uğradı ve zindana atıldı. Rüya yorumculuğu sayesinde zindandan kurtuldu, firavunun rüyasını yorumlayıp Mısır'a hükümdar oldu. Yıllar sonra, kıtlık esnasında kendisinden buğday satın almaya gelen kardeşleri ile tekrar bir araya geldi ve babasını yanına getirmeleri için araba ve hayvanlar gönderdi.

İsrailoğulları'nın Mısır'a yerleşmesi:

Köle olarak geldiği Mısır'da yıllarca zindanlarda yatan, en sonunda da firavunun gözüne girip Mısır'a hükümdar olan Yusuf, kardeşlerinden babasını da alıp yanına yerleşmelerini istedi. Onları Mısır'ın en iyi bölgesine yerleştireceğini söyledi. Kenan ülkesindeki kıtlık çok şiddetlenmişti. Yakup (İsrail), Tanrı kendisine, "Mısır'a gitmekten çekinme. Soyunu orada büyük bir ulus yapacağım. Seninle birlikte Mısır'a gelecek, soyunu bu ülkeye geri getireceğim. Senin gözlerini Yusuf'un elleri kapayacak", deyince Mısır'a göçme konusunda ikna oldu. İsrail ve İsrailoğulları, toplam 67 kişi (İsrail'in gelinleri hariç) tüm malları ile birlikte Mısır'a göçtüler. Yusuf'un Mısır'daki iki oğlu Manaşşe ve Efrayim'le beraber Mısır'daki İsrailoğulları nüfusu (İsrail dahil) tam yetmiş kişiydi. Yakup yaklaşık 130 yaşında idi.

Oğullarına son sözleri:

Ölümü:

*Santiago de Compostela - Vikipedi (wikipedia.org)

*Santiago de Compostela, İspanya'nın özerk bölgelerinden biri olan Galiçya'nın başkentidir. Kuzeybatıdaki A Coruña ili'ne bağlıdır ve 1997'ye kadar Galiçya bölgesi merkezi A Coruña şehri idi.

Santiago de Compostela 2000 yılının Avrupa Kültür Başkenti seçilmiştir.

Şehrin katedrali önemli bir Orta Çağ hac yolu olan Camino de Santiago'nun sona erdiği yerdir. Bu yol günümüzde hâlen yürünmeye devam edilmektedir.

… ..

Compostela isminin etimolojisi:

Popüler görüş "Compostela" isminin Latince campus stellae (yıldız tarlası, sahası)'dan geldiği yönündedir, bu da Santiago de Compostela'yı "Yıldızların arasındaki Aziz James" yapar. İnanışa göre Zebedi oğlu Yakup'un (St. James) Ortadoğu'dan getirilen kemikleri İspanya'da bulunmaktadır, bir çoban tarafından yıldızla işaretlenen kabir üzerine bir kilise yapılmış, daha sonra kilisenin yerini Cathedral de Santiago de Compostela almıştır.

Diğer bir görüş Compositum (iyi inşa edilmiş) ya da Composita Tella (gömü yeri) kelimelerinden geldiğidir. Ayrıca "San Jacome Apostol"'den geldiğine dair bir başka teori de mevcuttur.

… ..

Türbe ve hac yolculuğunun tarihi:

"Santiago" (Sant Iago, St. James) (Zebedi oğlu) "Yakup" anlamına gelir ve şehir iddiaya göre Yuhanna'ın kardeşi olan Havari Yakup'un son istirahat yeridir. Kemiklerinin katedral'in türbesindeki sunağın altına gömülü olduğu söylenmektedir. Diğer bir teoriye göre kemikler aslında Priscillian'a, İsa'dan sonra 385 yılında Treves, Fransa'da kafirlikle suçlanarak kafası kesilen, ancak günümüzde Galiçya ve Kuzey İspanya'da bir şehit olarak anılarak hürmet gösterilen Ávila'lı sofuya aittir.

Yakup'un İber Yarımadası'na geldiği ve burada vaazlar verdiği hikâyesi, İsa'nın Havarileri, onların misyonerlik faaliyetleri ve türbeleri hakkındaki efsanelerden biridir. 1884 Yılında Papa Leo XIII Compostela'da bulunan kutsal kalıntıların orijinalliğini açıkladıysada, Katolik Kilisesi'ne bağlı ilahiyatçılar 19. yüzyıldan beri bu konuda kararsızlık içindeler.

Kudüs'te 44 yılındaki ölümü İncil tarafından tasdik edilen (bknz. İncil, 12:1-2) Yakup'un vücudunun İber Yarımadası'na mucizevi gelişi, geleneksel inanışla ilgili tek problem değildir. Compostela'daki katedralin yetkilileri, kemiklerin Aziz James'e ait olduğu konusunda kesin bir açıklama yapmasalar da hacıların bölgeye gelişini ve bunun sağladığı katkıları desteklemektedirler.

12. Yüzyıldan öncesi takip edilemeyen bir hikâyeye göre, kalıntılar 835 yılında Iria Flavia piskoposu Theodomir tarafından Asturias yakınlarında keşfedildi. Theodomir bölgeye bir yıldız tarafından yönlendirilmişti, böylece "Campus Stellae" (Latince: yıldızlar bölgesi) zamanla bozularak Compostela'ya dönüştü.

Havari Zebedi oğlu Yakup'un mezarı:

"Santiago" (Sant Iago, St. James) (Zebedi oğlu) "Yakup" anlamına gelir ve şehir iddiaya göre Yuhanna'ın kardeşi olan Havari Yakup'un son istirahat yeridir. Kemiklerinin katedral'in türbesindeki sunağın altına gömülü olduğu söylenmektedir. Diğer bir teoriye göre kemikler aslında Priscillian'a, İsa'dan sonra 385 yılında Treves, Fransa'da kafirlikle suçlanarak kafası kesilen, ancak günümüzde Galiçya ve Kuzey İspanya'da bir şehit olarak anılarak hürmet gösterilen Ávila'lı sofuya aittir.

Yakup'un İber Yarımadası'na geldiği ve burada vaazlar verdiği hikâyesi, İsa'nın Havarileri, onların misyonerlik faaliyetleri ve türbeleri hakkındaki efsanelerden biridir. 1884 Yılında Papa Leo XIII Compostela'da bulunan kutsal kalıntıların orijinalliğini açıkladıysada, Katolik Kilisesi'ne bağlı ilahiyatçılar 19. yüzyıldan beri bu konuda kararsızlık içindeler.

Kudüs'te 44 yılındaki ölümü İncil tarafından tasdik edilen (bknz. İncil, 12:1-2) Yakup'un vücudunun İber Yarımadası'na mucizevi gelişi, geleneksel inanışla ilgili tek problem değildir. Compostela'daki katedralin yetkilileri, kemiklerin Aziz James'e ait olduğu konusunda kesin bir açıklama yapmasalar da hacıların bölgeye gelişini ve bunun sağladığı katkıları desteklemektedirler.

12. Yüzyıldan öncesi takip edilemeyen bir hikâyeye göre, kalıntılar 835 yılında Iria Flavia piskoposu Theodomir tarafından Asturias yakınlarında keşfedildi. Theodomir bölgeye bir yıldız tarafından yönlendirilmişti, böylece "Campus Stellae" (Latince: yıldızlar bölgesi) zamanla bozularak Compostela'ya dönüştü.

Türbenin yapılışı:

Daha önce de söylendiği gibi, kimin kemiklerinin, ne zaman ve nasıl bulunduğunun kesinleşmesi imkânsız görünmektedir. Bu aziz ile ilgili Galiçya'ya ait kültün nasıl uluslararası bir külte dönüştüğü ve Hristiyanlık dünyasının uzak köşelerinden hacıları bölgeye çekebildiğini açıklamak için, eldeki zayıf kaynaklarla olayın aydınlatılmaya çalışılmasına gerek yok gibi görünüyor.

Santiago'da bulunan ilk türbeden daha görkemli bir binanın yapımına 868 yılında başlandı. Yapı 997 yılında Morolar tarafından tahrip edildi, ancak kutsal emanetlere saygı gösterildi. Bermudo III of Leon'un şehri yeniden fethetmesi ile birlikte hacıların Kuzey İspanya'dan bölgeye çeken yollar düzeltilmiş ve türbenin ünü yayılmaya başlamıştır.

Santiago de Compostela'ya yapılan hac yolculuğu:

Bu bölümün ana maddesi: Zebedi oğlu Yakup'un yolu.

1000 yıldır Santiago de Compostela katedralindeki Zebedi oğlu Yakup'un türbesine yapılan hac yolculuğu, İspanyolca Camino de Santiago olarak anılır. Her yıl 100,000'in üzerinde hacı Avrupa'dan bölgeye gelmektedir.

Hristiyanlık öncesi efsaneler:

Sahil şeridinde yer alan en alçak alana kurulu olması, şehrin görünümünü daha dikkat çekici kılar. Kelt mitolojisine ait bazı efsanelere göre şehir, denizin ötesindeki güneşe doğru yola çıkacak olan ölülerin ruhlarının toplandığı yerdir. Ölülerin ülkesine gitmeye layık olmayanlar ise Galiçya'yı Santa Compaña olarak lanetlemişlerdir.

Katedral:

Orijinal Roma tarzı katedralin barok cephesinin önünde, altın bir deniz kabuğu sunağı süsler. Orada sıralanan hacılar, biatın bir işareti olarak kabuğu öpmek için kuyrukta bekler. Katedralin orijinal Romanesque iç tasarımı korunmuştur. Ancak muhtemelen katedralin en güzel yeri, geç barok cephenin arkasında bulunan 12. yüzyıl'da yapılmış "Portico de la Gloria" adlı anıtsal giriş kapısıdır.

*Carmen - Vikipedi (wikipedia.org)

*Carmen, Fransız besteci Georges Bizet'nin 4 perdelik opera eseri. Ana konusu Mérimée'in Carmen adlı kısa romanından alınmıştır. Librettosu ise Meilhac ve Halévy tarafından yazılmıştır. Prömiyeri Paris'te, Opera Komik'te, 1875'te sahnelenmiştir.

Fransa'da 3 Mart 1875'te ilk sahnelendiğinde yerleşik opera ve ahlâk anlayışının ihlali gibi algılandığından olumsuz

tepkilerle karşılanan eser, eleştirmenler tarafından yüzeysel, üstünkörü bulunmuş ve afişten kaldırılmıştır. Bizet bu

üzücü olaydan üç ay sonra henüz 37 yaşındayken ölmüştür. Bu durum kimilerinin garip tahminlerine yol açmış, onun

bu başarısızlık üzerine üzüntüden öldüğü söylentileri çıkmıştır. Hâlbuki Bizet eserin kaderini önceden sezmiş, o çağın

ahlak kurallarına uygun olmayacağını anlamıştı. Metin yazarlarından Meilhac'a bu inancını belirtmiş, ilk geceden sonra

suçun kendisinde olduğunu söyleyerek, özür dilemiştir.

Bizet birkaç yıl daha yaşasaydı operanın kısa bir zaman sonra tekrarlanışını, kazandığı muhteşem zaferi, dünya

sahnelerine fırtına gibi yayılışını görecek başka eser yazmasa da mutlu bir hayat geçirecekti. Carmen, çevresindeki

tartışmalar, çatışmalar, tereddüt ve önyargılar ne olursa olsun günümüzde bildiğimiz tek şey bu eserin opera

repertuvarında çok az görülen bir ilgi toplamış olmasıdır.

Operanın hikâyesi 1830 civarlarında İspanyanın Sevil şehrinde geçer. Eserin baş kadını çok güzel ve ateşli bir tabiatı olan ve bir tütün fabrikasında işçi olarak

çalışan

bir çingene genç kız olan Carmen'dir. Aşkını kullanmada çok serbest olan Carmen, aşk alanında hiç tecrübesiz bir asker olan onbaşı Don José'yi

kandırır. Bu ilişki yüzünden Don José eski nişanlısını bırakır. Birliğindeki üst rütbedeki subayların emirlerine

karşı gelip askerlikten kaçar. Bir kaçakçı ekibinin üyesi olur. Carmen kendinden bıkıp boğa güreşçisi Escamillo ile aşk hayatına başlayınca kıskançlığından Carmen'i öldürür.

Konu özeti

I. Perde

II. Perde

III. Perde

IV. Perde

*Bizet: Carmen (Full Opera) - YouTube

*Carmen - Diana Vishneva (youtube.com) (bale)

*"Кармен-сюита" Carmen Suite БТ (19.05.2019) (youtube.com)

*https://tr.wikipedia.org/wiki/Sevil_Berberi

*'Sevil Berberi veya Yararsız Önlem, (İtalyanca: Il barbiere di Siviglia, ossia L'inutile precauzione) Gioachino Rossini tarafından bestelenmiş 2 perdelik dramma comico janrında bir opera veya melodramatik opera buffa'dır.

Eserin librettosu (Fransız oyun yazarı Pierre Beaumarchais'in komedi oyunu Sevil Berberi (Le Barbier de Séville)nden uyarlanarak) "Cesare Sterbini" tarafından İtalyanca olarak yazılmıştır.

Bu eserin prömiyeri "Almiviva veya Yararsız Önlem" adı altında 20 Şubat 1816'da Romada Teatro Argentina'da yapılmıştır. Bu prömiyer tam bir başarısızlık ve felaketle karşılanmıştır. Seyirciler eserin oynaması

boyunca eseri ıslıklayıp yuhalamışlardır ve sahnede mizansenin değişimlerinde bazı kazalar ortaya çıkmıştır. Seyircilerin

tutumu Rossini'nin rakiplerinin tutmuş oldukları profesyonel yuhacılar'ın diğer seyircileri de kendilerini taklit etmeye zorlamada başarılarına yorulmuştur. İkinci geceki sahnelenme ise bunun

tümüyle aksi olarak çok tutulmuştur.

Acayip bir rastlantı olarak oyunun orijinali olan Fransız komedi oyunu da ayni şekilde ilk performanslarında başarısız

olmuş ama sonra çok popüler olmuştur.

*

*Kont Almaviva'nın Madrid'de gördüğü ve aşık olduğu güzel Rosina için Sevil'e gelmesi, eski berberi Figaro'nun yardımları ile Rosina'ya ulaşmaya çalışması ile başlayan eserde, Rosina'nın vasisi Don Bartolo'nun, kızın servetine konmak için onunla evlenmeyi planlaması ve gelişen olaylar konu ediliyor.

*İspanya - Vikipedi (wikipedia.org)

*İspanya (İspanyolca: España (yardım·bilgi), [esˈpaɲa]) veya resmî adıyla İspanya Krallığı (İspanyolca: Reino de España), Avrupa'nın güneybatısında, İber Yarımadası'nda yer alan ülkedir. Güneyde ve doğuda Akdeniz'e, kuzeyde ise Atlantik Okyanusu'na kıyısı vardır. Batıda Portekiz, kuzeyde Fransa, Andorra ve güneyde Birleşik Krallık (Cebelitarık) ile komşudur. İspanya toprakları ayrıca Akdeniz'de Balear Adaları, Atlantik Okyanusu'nda Kanarya Adaları'nı ve Kuzey Afrika'da Ceuta ve Melilla adlı iki özerk şehri de kapsar. 505.992 km2lik[4] alanıyla İspanya, Fransa'dan sonra Batı Avrupa'daki ikinci büyük ülkedir. 650 metrelik ortalama yüksekliği ile de İsviçre'den sonra Avrupa'daki ikinci yüksek ülkedir.

Tarihçe:

Endülüs dönemi:

Aydınlanma Çağı dönemi:

I. Dünya Savaşı ve Cumhuriyet Dönem:

Franco Dönemi:

Demokrasiye Geçiş Dönemi:

… ..

*Figaro'nun Düğünü - Vikipedi (wikipedia.org)

*Figaro'nun Düğünü asıl İtalyanca ismiyle Le nozze di Figaro, ossia la folle giornata (çeviri: Figaro'nun Düğünü veya Delilik Günü) K. 492 katalog sayılı bir opera buffa (komik opera)'dir. 1786'da Wolfgang Amadeus Mozart tarafından bestelenmiş; liberettosu Lorenzo Da Ponte tarafından hazırlanmıştır ve bir sahne piyesi olan 1784'te Pierre Beaumarchais tarafından Fransızca olarak yazılmış olan La folle journee ou le Mariage de Figaro (Bir Delilik Günü veya Figaro'nun

Düğünü) eserden adapte edilmiştir.

Mozart'in bu opera eseri Viyana'da ilk oynanışında çok başarı kazanmaktayken, Viyana'da bu operaya kaynak olan

Beaumarchais'nin yazdığı tiyatro eseri Fransız Devrimi'nden 10 yıl önce aristokratlarla alay ettiği için zararlı yayın

olarak görülmüş ve sahnede oynanması yasaklanmıştı. Mozart'ın bu opearasının uvertürü özellikle ünlüdür ve çok kere tek başına orkestra eseri olarak konserlerde icra edilmektedir. Buna bir neden uvertürde

bulunan müziksel parçaların (Kont'un aryasının ufak bir kısmı hariç) opera içinde bulunmamasındandır.

Besteleme:

Eserin gala temsilleri:

Rol dağılımı:

… ..

Konu özeti:

Figaro'nun Düğününün olayları Sevil Berberi operasındaki olaylardan sonra geçmekte ve İspanya'da Almaviva Kontu'nun sarayında geçen tek bir günde

oluşmaktadır. Rosina şimdi Kontesdir ve kocası Kont, şahsi valesi olan Figaro'ya aşık olup onunla evlenmek isteyen Susanna'yı ayartmaya çaba göstermektedir. Kont kendinin soylu genç hizmetkârı olan Cheribino'nun, karısı Kontese ilgi gösterdiğini hissedince Cheribino'yu aradan

bertaraf etmek için onun kendi askerî alayında bir subay olması için destek sağlar. Figaro, Susanna ve Kontes birlikte bir entrika hazırlayarak Kontu utandırmaya ve karısına ihanet etmek isteğini açığa çıkarmaya karar verirler. Bu sırada Figaro, Bartolo ve Marcellina ile bir uyuşmazlığa girer ve bu onların öz oğlu olduğu gerçeğini öğrenmesi ile sonuç bulur.

Geceleyin herkes kendilerini Sarayın bahçesinde bulur ve bir seri komik olarak hüviyet karışıklıkları sonucu Kont

kendinden utandırılır ama Kontes tarafından af edilir.

Mekan: Kont Almaviva'nin sarayı İspanya'da Sevil'den üç fersah uzakta olan Aguas-Frescas Şatosu.

… ..

*W.A:MOZART - FİGARO’NUN DÜĞÜNÜ (youtube.com)

*Sir Thomas Allen directs Mozart The Marriage of Figaro (youtube.com)

*1755 Lizbon depremi - Vikipedi (wikipedia.org)

*1755 Lizbon Depremi ya da Büyük Lizbon Depremi, 1 Kasım 1755 günü saat 9.40'ta Portekiz'de meydana gelen depremdir.

Tarihteki en yıkıcı depremlerden biri olan Lizbon Depremi sırasında 60.000 ile 100.000 kişi arasında tahmini ölü vardır. Depremi bir tsunami ve kentin pek çok yerinde başlayan yangınlar takip etmiş ve o dönemde Avrupa'nın en büyük dördüncü şehri olan Lizbon'un neredeyse tüm yerleşim alanları kullanılmaz hâle gelmiştir. Bu deprem sonucu Portekiz'i son derece olumsuz etkileyen bu afet, Portekiz'de politik tansiyonun yükselmesine, ekonominin çökmesine ve zaten gerileyen koloni imparatorluğunun 18. yüzyılda büyük ölçüde yıkılmasına yol açmıştır. Jeologlar günümüzde Lizbon Depremi'nin Atlas Okyanusu'nda Cabo de São Vicente'den 200 km batıda meydana gelmiş 9 Richter ölçeğinde olduğunu tahmin etmektedir.

Yıkımın boyutu:

Topluma ve bilime etkileri: